Kadında İleri Yaş ve Doğurganlık

Kadınlarda Yaş ve Doğurganlık. İleri Yaşlarda Gebelik

Ülkemizde son otuz yıl içerisinde dünyadaki genel trendle uyumlu şekilde ilk gebe kalma yaşında önemli artışlar olmuştur.

1990'lı yılların ortalarında bizler 30 yaş üzerinde ilk doğumunu yapacak olan anne adaylarına “ileri anne yaşı” tanısı koyarak ona göre daha sıkı takip yaparken bugün ileri anne yaşı için yaş sınırı 37 olarak belirlenmiştir.

Son on yıl içinde başta gelişmiş ülkeler olmak üzere tüm dünyada ilk gebeliğini ileri yaşlarda yaşayan anne adaylarının sayısında önemli artışlar gözlenmektedir.

Kadınların eğitimlerini daha ileri aşamalara kadar götürmeleri ve iş yaşamında erkeklerle aynı alanlarda çalışmaları, etkin doğum kontrol yöntemlerinin geliştirilmesi, yasal tahliyenin serbest bırakılması ve infertilite (kısırlık) tedavi yöntemlerinin ilerlemiş olması bu duruma önemli katkılarda bulunmaktadır.

Video: Kadınlar kaç yaşına kadar hamile kalabilir - menopozun ülkemizde ortaya çıkma yaşı nedir?

Dr. Kağan Kocatepe Youtube Kanalı >>

Tüp bebek teknolojisinin ilerlemesi ve donör oositi teknolojisi hamilelikleri (başka bir kadının yumurtasının alınarak tüp bebek yöntemiyle kadının kendi eşinin spermleriyle döllenmesi ile oluşan hamilelik), ileri anne yaşının daha farklı bir perspektif kazanmasına yol açmıştır.

Yumurta bağışı hamileliklerinde anneyle ilgili oluşması muhtemel riskler bebeği taşıyan kadının yaşıyla ilgiliyken, doğacak bebekle ilgili Down sendromu gibi kromozom kusuru oluşma riski donör (yumurtayı veren) kişinin yaşıyla ilgilidir ve donör kadınlar genellikle genç yaşta olduklarından bu risk daha düşüktür.

 Amerika'dan alınan bir istatistik bilgisine göre 1982'de tüm doğumlar arasında 35 yaş üzerinde doğum oranı %5 iken, 2001 yılında bu oran %9 olmuştur. Aynı bilgilerde 1970 yılında 35 yaşında kadınların %9'unun çocuğu yokken, 1989da bu oran %20 bulunmuştur. Ülkemizde bu konuda yapılmış sağlıklı istatistikler bulunmamaktadır. 

İlk gebelik yaşını geciktiren kadınların çoğu ileri eğitimliler arasında yer alan ve kariyerlerini devam ettiren, eşiyle birlikte ailenin geçimine katkıda bulunan kadınlardır. 
Bu haliyle önceleri "tuhaf" kabul edilen bu durum artık çağımızın bir gerçeği haline gelmiştir.

Video: Menopoz yaşı geciktirilebilir mi? - Erken menopoz engellenebilir mi?

Dr. Kağan Kocatepe Youtube Kanalı >>

İlk gebelik yaşının ilerlemesinin getirdiği sonuçlar

  • Anne adayının yaşının artmasıyla doğru orantılı olarak düşük yapma oranları artar.
  • yaşla birlikte gebelik şekeri ve gebelik hipertansiyonu ve bunun sonucunda gelişen preeklampsi ("gebelik zehirlenmesi") gibi gebeliğe özgü sağlık sorunları artar. Buna karşın modern tıbbın bu sorunlarla başa çıkma ve bu sorunları giderme imkanları da artmış durumdadır.
  • yaşla birlikte erken doğum, bebekte gelişme geriliği gibi durumlar da artmıştır. Yine buna karşın erken veya gelişme geriliği ile doğmuş bebeğin ailesine küvöz bakımı sonrası sağlıklı bir şekilde teslim edilme imkanları da artmıştır.
  • Yaş ilerledikçe doğal olarak ortaya çıkan gebe kalma oranlarında düşüş, tüp bebek oranlarında artışa ve bu da çoğul gebelik oranlarında artışa neden olmuştur. Yakın zamanda tüp bebekte rahim içine transfer edilen bebek sayısının yasalarla kısıtlanmış olması çoğul gebelik oranlarında başlardaki muazzam artışı frenlemiştir.
  • NİPT-fetal DNA testi ve amniyosentez gibi bebekte anne adayının yaşıyla doğru orantılı olarak riski artan Down sendromu (bebekte mongolizm) tanısını koymaya yönelik testlerin uygulanma sıklığı artmıştır. Amniyosentez yani bebekten Down sendromu tanısı konması amacıyla sıvı alınması gebeliğin düşükle sonuçlanma riskini artırabilen bir işlemdir ve bu işlemin getirdiği riskleri azaltmaya yönelik çalışmalar arasında en çarpıcı olanı bebeğin kromozomlarının anne kanından bakılmasına yönelik NİPT-fetal DNA testidir. Bu test 2013 yılının ortalarından beri uygulanabilir hale gelmiş durumdadır .
  • genel olarak ileri anne yaşı olan anne adaylarındaki sayısal ve oransal artış çeşitli nedenlerle sezaryen ile doğum oranlarında da artışa neden olmuştur.
  • ilk gebeliğin geciktirilmesi aile başına düşen çocuk sayısında da azalmalara neden olmuştur.

Video: İdeal çocuk sayısı kaç olmalı? Ailelerin çocuk sayısı dünya nüfus dağılımını nasıl etkiler?

Gebelik, doğum ya da lohusalıkta anne ölümü günümüzde giderek azalmaktadır.

Önceleri "kara talih" olarak değerlendirilen ölüm olguları tıp bilimi ve tıp teknolojisinin gelişmesiyle her geçen gün azalmaktadır.

İleri anne yaşının artmasının en önemli nedenlerinden biri kadınların çalışma hayatına girmesidir. Bunun nedeni de yaşam standartlarının değişmesi ve kadınların maddi özgürlük isteklerinin ve ailenin bütçesine katkı yapma arzularının artmasıdır.

İLGİLİ KONULAR: