Yenidoğan, Bebek ve Çocuk Bakımı

İlk kez bebeği olan anne ve babalar yenidoğan bebeklerinin görüntüsüne hayranlık duyarlar. Bebeğin başının şekli ve büyüklüğü, cilt rengi, cildinin pürüzsüzlüğü, "pamuk" gibi elleri... Anne ve babaları gibi diğerleri de bebekten gözlerini alamazlar....

Sarılık, yenidoğan döneminin en sık rastlanan sorunlarından biridir. Kan ve dokularda aşırı miktarda bilirubin maddesinin birikmesinden kaynaklanır. Yaşamın ilk haftasında ortaya çıkan geçici bilirubin yükselmesi fizyolojik sarılık olarak adlandırılır.

Sünnet, müslümanlarda Peygamber'in yapılmasını istediği için sünnet olarak adlandırılan, çeşitli toplumlarda yaygın olarak uygulanan cerrahi bir girişimdir. Erkek çocuklarında penis glansını örten derinin belirli bir şekil ve ölçüde kesilmesi olarak uygulanır.

Refleksler her canlıda bulunan koruyucu mekanizmalardır. Gözünüze birşey kaçtığında gözlerin kırpılması, eliniz ateşe değdiğinde elinizi hızla çekmeniz sizi dış dünyadan korumaya yönelik reflekslerdir.

Anne sütü bebeği enfeksiyonlara karşı koruyacak immünolojik faktörleri içerir. Anne sütüyle beslenen bebeklerde ishal, solunum yolu ve diğer enfeksiyon hastalıkları daha az görülür veya görülse bile daha az şiddette seyreder. Anne sütü bebeğin büyümesi ve gelişmesini hızlandırır. Anne sütü bebeklerin gereksinimleri olan bütün besin öğelerini içerir.

Ev kazaları çeşitli faktörlere bağlı olarak meydana gelirler. Bu faktörler arasında insan başta olmak üzere araç-gereç ve çevresel faktörler önemli yer tutar.

Bebeklerin cildi ince, duyarlı ve daha az yağlıdır. Bu yüzden tahrişlere ve mikroplara karşı direnci azdır. Tam zamanlı doğan bebeklerde cildi kaplayan mumsu madde (vernix caseosa) önemli koruyucudur.

GÖR, mide içeriğinin kendiliğinden yemek borusuna geri kaçışı şeklinde tanımlanır ve yenidoğanlarda oldukça sıktır. GÖR tüm yaşlarda fizyolojik olarak görülür ve çoğu, kısa süreli ve belirtisizdir...Yemek borusu ile midenin birleştiği alanda bulunan kapak, yutulan lokma mideye geçince kapanır ve yuttuğumuzun geri kaçısı önlenir..Bu işlev bebekler 5-6 aylık oluncaya kadar tam gelişmez ve geri kaçış fizyolojiktir.

Önceden bebeklerin doğduklarında duyu organlarının az gelişmiş olduğu sanılırdı. Bu yüzden de yenidoğanların ışık, ses, dokunma gibi uyaranlara tek düze cevaplar verdikleri düşünülürdü. Bebek ağladığında bunun ya altının ıslak olmasına, ya gazı olmasına, ya da aç olmasına bağlı olduğu sanılırdı. Bebeklerin ilk doğduklarında görmedikleri ve ilk görmeye başladıklarında renkleri ayırtedemedikleri düşünülürdü. Yine kulaklarının içlerinin doğumdan arta kalan amnios sıvısı ve diğer artıklarla dolu olduğu için duymadıkları düşünülürdü.

Gaz sancısı olarak bilinen infantil kolik 3 ayın altındaki bebeklerin % 10-30'unda görülmektedir. Genellikle 3-4 haftalıkken başlar ve 3 aya kadar devam eder. Bazen 5-6 aya kadar sürebilir. Bugün için kesin bir tedavi yöntemi yoktur. Uygulanan tedaviler bazı çocuklarda yararlı olabilir.

Herhangi bir metabolik hastalığın henüz belirtileri ortaya çıkmadan saptayan yöntemlere metabolik tarama testleri adı verilir. Tarama testleri ile metabolik hastalıklar henüz kalıcı hasar yaratmadan yakalanabilmektedir.

Dikkat: aşağıdaki yazı miadında doğan "ortalama" bir bebeğin birinci yıl içindeki gelişimi ele alınarak hazırlanmıştır. Her bebeğin gelişiminin kendine özgü olduğu unutulmamalıdır. Bebeğinizin aşağıdakinden farklı bir gelişim seyri göstermesi mutlaka bebeğinizde bir problem olduğunu göstermez.

Çocuk dendiğinde aklımıza neşe, canlılık, bitmek ve tükenmek bilmeyen bir enerji gelir. Genellikle çevremizde bu tip çocuklarla karşılaşır ve onların oyun ve hayal dünyalarını hayretler içinde seyrederiz..

Zeka değişik kitaplarda ve değişik kaynaklarda değişik şekillerde tarif edilmektedir. Pratik olarak yeni bir durumla karşılaşıldığında yeni uygun yanıtlar gösterebilme yeteneği olarak tanımlanabilir. Zeka ile bilişsel fonksiyonlar arasında paralellik vardır.

Aslında her çocuğun hareketli olması beklenir. Çocuk koşar, düşer ve gürültü çıkararak oynar. Bunların hepsi doğal karşılanabilir. Ancak DEHB'da çocuğun hareketliliği aşırıdır ve yaşıtlarıyla kıyaslandığında farklılık hemen anlaşılır. Genellikle bu çocuklar bir motor tarafından sürülüyormuş gibi sürekli hareket halindedirler.

Canlıların yapısal özellikleri ve fonksiyonları genler tarafından denetlenmektedir. Bazı genlerde meydana gelen değişiklikler sonucu gen ürününün yapılamaması ve/veya toksik metabolitlerinin birikimi sonucu ortaya çıkan hastalık grubuna “KALITSAL METABOLİZMA HASTALIKLARI” adı verilir. Bu hastalıkların çoğu anne ve babadan kalıtsal olarak geçmektedir.

Merhaba, İkinci yazımda size doğumdan sonra görülebilen boyun eğriliklerinden bahsedeceğim. Bebek doğduğu andan itibaren normalde başını iki tarafa döndürebilir. Boynun iki tarafında sternocleidomastoid ( SCM ) adlı bir kas bu harekete yardımcı olur.

Gönül ister ki hiçbir çocukta özür oluşmasın, ama buna rağmen maalesef çocukları etkileyen özürlerin oldukça fazla olduğunu görmekteyiz. Çocuk özürlerinde, erken teşhis ve rehabilitasyon özürlü çocukların bağımsız yaşama dönmesine olanak vermekte, aileleri psiko-sosyal yönden desteklemektedir.

Merhaba, Bu sayı için sizlere çalışma alanım olan ve Türkiye'de çocuk özürlerinde ilk sırada yer alan Serebral Paralizi konusunda bilgi vermeye çalışacağım. Bundan sonraki birkaç sayıda bu konu da sizlerden gelen sorularla yönlenecek, rehabilitasyonla ilgili ayrıntılı bilgiler veremeye devam edeceğim.

Gece altını ıslatma tıbbi adıyla Enürezis Nokturna tedavi edilebilir bir hastalıktır. Çocuklarda sık görülür. 5 yaşından sonra ayda bir-iki kez gece alt ıslatması olan çocuklarda bu hastalığın varlığından söz edilebilir.

Bunun için en ideal zaman bebeğin ilk dişleri çıktıktan sonraki altı aydır. Çocuğunuzun dişleri ile ilgili problemler çok erken yaşlarda başlayabilecektir. Bu dönemde bebeğin beslenmesi, diş bakımı ve emme alışkanlığı hakkında bilgi edinerek ortaya çıkacak problemleri başlamadan önlemek mümkün olacaktır.

Hipospadias erkek çocuklarında idrar deliğinin normalden daha aşağıda olmasıdır. Tüm erkek çocukların % 1-2sinde gözlenir. %10-15 ailevi yatkınlık gösterir.

Bebeklerde bazen dişlerin üzerinde sürer sürmez kahverengi lekeler oluştuğu ya da bu dişlerin kırılıp döküldüğü gözlenir. Aslında bu lekeler diş çürükleridir ve dişler de çürük nedeniyle kırılır. Bu kadar erken bir dönemde çürük oluşmasının nedeni de biberon çürüğü adı verilen çürüklerdir.

Süt dişleri de tıpkı kalıcı dişlerde olduğu gibi tedavi edilmelidir. "Nasıl olsa değişecek!" Düşüncesiyle bu dişlerin çekilmesi pek çok problemlere neden olur.

Oyunlar çocuklarımızın eğlenerek öğrenmesinde ilk basamağı oluşturuyor. Çocuk oyun yoluyla fiziksel ve zihinsel yönden gelişirken, deneme-yanılma yoluyla da kendi başına birşeyler öğrenmenin zevkini yaşıyor ve kendine güven duygusu gelişiyor.

Sizlere şu sıralar araştırma içinde olduğum anaokulları hakkında edindiğim olumlu/olumsuz bilgileri aktarmaya çalışacağım. Ama öncelikle değinmek istediğim başka konular var