Gebelikte diş veya diğer hastalıklar için Röntgen filmi, diş panoramik filmi, tomografi çekilmesi riskli midir?

Dr. Kağan Kocatepe'nin youtube kanalında hazırladığı video içeriğinin transkripsiyonu (video sayfanın en aşağılarında)


Gebelikte radyolojik incelemeler, Röntgen filmi (akciğer, diş, panoramik), tomografi (BT) çekilmesi riskli midir?

Hamilelik döneminde çok çeşitli nedenlerle röntgen çekilmesi gerekebilir.

Mesela hamilelik başladı, halbuki farkına varılmadan, hamilelikten önce, yani adet gecikmesi olmadan önce bir röntgen çekilmiş.

Ne röntgeni olabilir bu?

Akciğer röntgeni olabilir veya bir kırık şüphesi vardır kollarda, bacaklarda bunun için bir röntgen çekilmiş olabilir. Diş röntgeni, basit diş röntgeni veya panoramik röntgen dediğimiz bütün işleri gösteren röntgen çekilmiş olabilir.

Net olarak şunu söyleyebiliriz ki, adet gecikmesi olmadan önceki dönemde zaten kullanılan ilaçlar da dahil olmak üzere, röntgen de dahil olmak üzere, eğer bir etki edecekse o gebelik devam etmiyor. Ya hep ya hiç kuralı, adet gecikmesi olmadan önceki dönemde.

Bizim bugün yanıtlamaya çalıştığımız şey nedir? Hamilelik döneminde röntgen çekilmek zorunda kalınırsa.

Ne nedenlerle?

  • Dişte bir sorun vardır ve hangi dişte olduğunu bulmak için. Onun için tek röntgen çekilebilir veya panoramik röntgen çekilebilir az önce söylediğim gibi.
  • Akciğerlerde bir enfeksiyondan şüpheleniliyordur. O tür durumlarda çekilebilir.
  • Kollarda, bacaklarda bir kırıktan şüpheleniliyordur, o durumlarda çekilebilir.
  • Çok çeşitli nedenlerle röntgen, tek röntgen çekilebilir.

Şimdi, genel olarak bilgi şu: tek bir röntgende alınan doz, bu, karın bölgesine çok yakın veya direkt karın bölgesinde yapılmış olsa dahi bebekte bir sorun yaratma olasılığı yok. Bu net bilgi.



Ama tabii ki seri röntgenlerde, bu tomografi olabilir, tomografi çünkü birçok röntgenin bir araya gelmesi şeklinde görebiliriz bunu. Tomografide mesela.

Bu tür durumlarda tomografi ilaçlı olabilir ilaçsız olabilir. Bu tür durumlarda acaba zarar gelmiş mi diye, bebeğe zarar gelme olasılığı var mı diye radyoloji doktoru doz hesaplaması yapıyor ve bunu bize bildiriyor. Bu doz üzerinden biz gebelik haftasını da hesaba katarak zarar verme ihtimalini değerlendiriyoruz.

Ama genel olarak şu bilgi de var: Amerikan Radyoloji Derneği'nin bir bilgisi, diyor ki, gebelik döneminde tanısal amaçla yapılmış  hiçbir inceleme bebeğe zarar verecek doz içermez diyor.

Buradan çıkan sonuç nedir?

  • Bir kere öncelikle bilmeden bir röntgen çekildiyse eğer, tek bir röntgen, bundan bebeğin zarar görme ihtimali yok.
  • Eğer hamilelikte röntgen çekilecekse, tercihen 10. hafta her zaman zaten ilaçlar da dahil olmak üzere, her zaman 10. hafta organ gelişiminin tamamlandığı haftayı beklemeyi tercih ediyoruz. 
  • Ama yine de çok acilen bir şey çekilmesi gerekiyor, hayati tehlikesi olan bir durum olabilir, kırık şüphesi olabilir veya akciğerde bir enfeksiyon şüphesi olabilir veya bir kafa travması şüphesi olabilir yani kafa kemiklerinde bir sorun, bu nedenle çekilmesi gerekebilir çekilecek o zaman. Çünkü sağlık sorunu bu o zaman çekilmesi lazım.

Mümkün olduğu kadar 10. haftayı beklettikten sonra röntgen çekildiği zaman bunların bebeğe zarar verme ihtimali yok.

Tercihen zaten karın bölgesinde olan röntgenlerden mümkün olduğu kadar zaten kaçınıyoruz. Karın bölgesinde koruyarak röntgen çekiliyor.

Bunların hepsi ile birlikte zaten dediğim gibi, hamilelikte eğer röntgen çekilmek durumunda kalınırsa veya bilmeden çekilmişse bebeğe zarar verme ihtimalinin olmadığını söyleyebiliriz tek dozdan. Tek filmden bahsediyoruz.

Eğer çok fazla sayıda film çekilmişse tomografi gibi veya seri röntgenler gibi o tür durumlarda da gerekirse eğer, çoğu zaman onlarda da bir şey olmuyor ama, doz hesaplaması yaparak belli bir eşik değer üzerine ulaşıp ulaşmadığını doz açısından, anne adayının aldığı doz açısından, bunu belirledikten sonra bebeğe zarar verme ihtimali değerlendirilebilir.

Ama çoğunlukla, ilk başta o Amerikan Radyoloji Derneği'nin söylediği şeyi tekrarlıyorum: tanı amacıyla yapılmış incelemelerde bebeğe zarar gelme ihtimali yok diye bir bilgi var Amerikan Radyoloji Derneği'nin Internet sitesinde, böyle bir bilgi var.




Video: GEBELİKTE DİŞ FİLMİ, PANORAMİK RÖNTGEN, AKCİĞER GRAFİSİ, VÜCUT RÖNTGENİ, TOMOGRAFİ ÇEKİLEBİLİR Mİ?

Dr. Kağan Kocatepe Youtube Kanalı >>