Hamilelikte 30. haftada anne adayı ve bebekte değişiklikler nelerdir?
Dr. Kağan Kocatepe Youtube Kanalı >>
Gebeliğinizin 30. haftasında neler oluyor?
29+0, 29+6. günler arasındayız,
30. gebelik haftasındayız.
Daha önce de zaman zaman anlatmıştık. "Bir anne adayı için en iyi yatış pozisyonu sol yandır" denir.
Ancak deneyimlerimizden biliyoruz ki, anne adayları kendi deneyimlerinden biliyorlar bunu, sürekli olarak bir insan aynı pozisyonda yatamaz. Şu bir gerçek ki gebeliğin ilk yarısında sırt üstü de yatabilirsiniz, yüz üstü de yatabilirsiniz, solunuza da yatabilirsiniz, sağınıza da yatabilirsiniz.
Ancak gebelik haftası ilerledikçe özellikle uyurken genellikle vücut kendisi için en uygun olan sol yana yatmanızı sağlıyor genellikle. Uykudan kalktığınız zaman bir bakıyorsunuz sol yanınıza yatar bir şekilde uyanmışsınız. Bunu vücut zaten kendisi otomatik olarak sağlıyor.
Ama bazen de sağ yanınıza yatmış bir şekilde uyandığınızı da görebilirsiniz. O zaman endişeleniyor anne adayları. "Eyvah ben sağ yana yattım veya yüzüstü yattım acaba bebeğe bir şey olmuş mudur" diye, "sağ yanıma yattım bebek ezilmiş midir" diye.
Öyle bir şey söz konusu olamaz. Vücut kendisi için en iyi pozisyonu ayarlar. Baba adaylarının da anne adaylarını geceleri uyandırmasına gerek yok. Çünkü vücut, dediğim gibi kendisi en iyi pozisyonu ayarlıyor.
Video: BEBEKLERİN RAHİM İÇİNDE BÜYÜDÜKÇE YERLERİ DARALIR MI? SIKIŞIRLAR MI, EZİLİRLER Mİ? NE YAPMAK GEREK?
Dr. Kağan Kocatepe Youtube Kanalı >>Peki bu sol yana yatış olayı nereden geliyor?
Vena cava inferior, yani vücudun alt yarısından gelen venöz dolaşımı, yani bir anlamda kirli kanı, kalbe taşıyan büyük bir toplardamar bu, oldukça büyük bir toplardamar. Eğer sağa yana yatılırsa vücudun sağında bulunan bu büyük toplardamar basıya uğratılır, o zaman kalbe dönüş azalır, kalbin pompalayacağı kan miktarı azalır diye. Ama çoğu zaman böyle olmuyor. Son haftalara gelene kadar rahimin, büyümüş rahimin o vena cava adını verdiğimiz yapıyı basıya uğratması o kadar kolay bir şey değil.
Zaten anne adayları sağa yana yattıkları zaman bir süre sonra, eğer tansiyonları düşmeye başlarsa, otomatik olarak sol yanlarına doğru yatacaklardır. Bazen de özellikle riskli gebeliklerde veya varis, basur gibi olaylarda doktor olarak bizler özellikle sol yana yatılmasını öneriyoruz.
Bilinçli olarak istirahat ederken sol yanınıza yatabilirsiniz ama bu zorunluluk değil. Yani "sol yana yatmazsam bebeğime zarar gelir" endişesi tamamen yersiz bir endişe. İnsan sürekli olarak aynı pozisyonda yatamaz.
Riskli gebeliklerde zaten biz bunu özellikle belirtiyoruz; "sol yanınıza yatın" diye ama uyku esnasında alacağınız pozisyonu sizin belirlemeniz zor. Vücudunuz otomatik olarak alacaktır bu pozisyonu zaten.
Onun dışında bu haftalarda reflü adını verdiğimiz olay artabilir. Reflü demek kaçak demek. Yani normalde yemek borusu üstten aşağı doğru taşır gıdaları, gıdalar yuttuğumuz zaman mideye doğru gider ve bu bir kapak sayesinde mideden yemek borusuna geri kaçışı engeller.
Midedeki asit yemek borusunun mide ile arasındaki bu kapağın gevşemesi nedeniyle eğer yemek borusuna doğru kaçarsa bunu reflü, kaçak adı veriliyor ve bu mide yanması, ingilizce heart burn, yani "kalp yanması", kalbin bulunduğu bölgede bir yanma olduğu için bu ad veriliyor, tamamen asit kaçağından kaynaklanan bir şey.
Ne oluyor?
Bir yandan büyüyen rahimin mideyi basıya uğratması, öte yandan da düz kasların gevşemesi, genel olarak gevşeme eğiliminde olması nedeniyle o kapağın gevşemesi nedeniyle asidin mideden yemek borusuna kaçması sonucu oluşan bir şey. Bebeğin saçlanması ile bir alakası yok.
Ne yapmak lazım?
- Yüksek yastıklarla uyumak lazım,
- yemekten sonra uzanmamak lazım sindirim devam ettiği sürece,
- onun dışında çok şiddetli olduğu zaman doktor önerisi ile ilaçlar rahatlıkla kullanılabilir.
Video: GEBELİKTE İLAÇ KULLANIMI KATEGORİLERİ (A, B, C, D, X). MİDE YANMASI, BULANTI İLAÇLARI, ANTİBİYOTİK
Dr. Kağan Kocatepe Youtube Kanalı >>Diğer canlılardan farklı olarak, diğer memelilerden özellikle farklı olarak, insan doğduğu zaman kendini besleyebilecek pozisyonda değildir, yürüyecek pozisyonda değildir ve de iletişimi de ancak sınırlı kurabilir. Halbuki diğer memeliler doğdukları zaman kısa bir süre sonra yürüyüp gidebiliyorlar, kendilerini besleyebiliyorlar, ondan sonra gayet rahat hareket edebiliyorlar.
Şu hesaplanmış ki insanın da doğduğu zaman aynı özelliklere sahip olması için gebeliğin birkaç yıl sürmesi gerekir.
Halbuki gebelik birkaç yıl sürerse ne olur?
O zaman bebek, o büyüklükle pelvisten çıkamaz.
Bir de kaldı ki zaten, insan ırkı daha kompleks bir canlı olduğu için diğer memelilere göre, gebelik anne adayına daha büyük bir metabolik yüke mal oluyor, yani metabolik olarak onu zorlayan bir şey aslında, ve o yüzden de 9 ay 10 gün süre metabolizmasının aşırı zorlanmaması açısından oldukça iyi bir süre, metabolik yük çok fazla olmasın diye 9 ay 10 gün oldukça uygun bir süre.
Bebekte neler oluyor?
- Bebeğinizin cildinde erken dönemlerde ortaya çıkan lanugo adı verilen ipeksi tüyler yavaş yavaş dökülmeye başlıyor ve bunlar ultrasonografide partiküller şeklinde gözlenebiliyor. Ultrasonografiye baktığımız zaman amniyon sıvısının olduğu yerlerde böyle içerde yüzmekte olan bazı nesneler gözükür, işte bunlar lanugo tüyleri, verniks ve bebeğin yenilenen cildi. Bunların hepsi ultrasonda partiküllü bir görünüm oluşturuyor.
- Bebek bu haftalarda göz kapaklarını düzenli olarak açıp kapatabiliyor ve ultrasonografide bazen bu gözlemlenebiliyor.
- Kemik iliği artık kan yapma işini karaciğerden devralmaya başlamış durumda.
Video: BEBEKLER RAHİM İÇİNDE GÖZLERİNİ AÇAR MI? LENSLER GÖRÜLDÜĞÜNDE GÖZLER AÇIK ANLAMINA GELİR Mİ?
Dr. Kağan Kocatepe Youtube Kanalı >>Bebeği emzirmeden daha önce de bahsetmiştik. Meme uçları için özel bir bakıma gerek yok ve tamamen içgüdüsel bir olay. Bebek de gayet güzel biliyor emmeyi, anne de, yeni anne de içgüdüsel olarak zaten bunu gayet iyi biliyor.
Yapacağınız tek şey bebeği uygun pozisyona yerleştirmek memede ve genelde bebek hemşirelerinin veya daha önce doğum yapmış ve emzirmiş yakınlarının öğrettiği gibi emzirmek. Normalde meme ucu çatlakları eğer doğru dürüst emzirilirse olmaz, olmaması gerekir. Bebek meme ucuna iyi bir şekilde yerleştirilmezse meme ucunda çatlaklar kaçınılmazdır. Bunun daha önce krem sürüp sürmemekle alakası yok. Meme ucu kremi kullanmakla veya kullanmamak ile alakası yok.
Video: İLK EMZİRME NASIL OLMALIDIR? YANLIŞ EMZİRİLİRSE NE OLUR? SÜT BİRİKMESİ VE ATEŞi, MASTİT, MEME ABSESİ
Dr. Kağan Kocatepe Youtube Kanalı >>Bu haftanın sonunda bebeğin boyu yaklaşık olarak 39 santimetre ve ağırlığı da 1400 gram.
1000 ile 2080 gram arasında alt ve üst sınır normal diyoruz. Neden böyle diyoruz? Bir alt sınır bir de üst sınırı var, çünkü bebekler fabrikadan doğmuş gibi aynı kiloda ve boyda doğmuyorlar. O yüzden de bu kadar farklılık olması normal.
Bebeğinizin kilosu şu anda alt sınıra daha yakınsa o zaman 2500 grama daha yakın doğacak demektir, üst
sınıra daha yakınsa eğer, 4000 grama daha yakın doğacak demektir diyoruz ve bu haftayı böylece tamamlıyoruz.
İnsan yavrusu doğduğunda neden yürüyemiyor? Neden memeyi kendisi bulamıyor? Diğer canlılara göre, diğer canlılar da biliyoruz çünkü yürümeye başlayabiliyorlar, emmeye başlayabiliyorlar kendileri, diğer canlılara göre biraz daha yetersiz doğuyor.
Bu acaba hamilelik döneminin 9 ay 10 gün sürmesiile alakalı olabilir mi? Teoriye göre, bilimsel teoriye göre eğer bu özellikleri kazanacak olsaydı insan yavrusu doğduğunda, hamileliğin 9 ay 10 günün iki katı sürmesi gerekirdi. Bu da kadının pelvis çapının o ekstra sürede büyümüş olan başı doğurması için 2-3 santimetre daha geniş olmasını gerektirecekti ve bu da yürümeyi yani ayakta durmayı, iki ayak üzerinde durmasını insanın, kadının daha doğrusu, engelleyecekti.
Ama son zamanlarda yapılan çalışmalar bu 2-3 santimetre genişlemenin kadının ayakta dik durmasını engelleyecek bir genişleme olmadığını gösterdi ve bu teori bir anlamda aslında çürütülmüş oldu.
Peki en güncel teori nedir?
Niye bebekler en henüz daha yetersizken 9 ay 10 günlük bir sürede dünyaya geliyorlar da işte onun 2 katı süreye kadar içeride kalmıyorlar? Çünkü insan yavrusunu rahim içinde büyütmek çok ciddi bir metabolik yük gerektiren bir şey ve insan şu anda yapısı ve beyin gelişimi ve içgüdüleri gereği bebeğinin emmesine aktif olarak kendisi yardımcı olabileceği için ve bakabileceği için, bu kadar metabolik bir yüke kadına yükü yüklemenin fazla bir anlamı yok.
Bundan 10000 yıl sonra 100000 yıl sonra hamilelik ne kadar süreceğini bilemeyiz. Ama şu anda yaklaşık olarak 9 ay 10 gün sürmesinin bilimsel açıklaması bu.